domingo, 5 de mayo de 2013

FITXA TEKNIKOA: AZA



IZENA: Aza


FAMILIA: Brassicaceae.

MOTA: Aza mota asko dago, izan ere, buru-aza da hemen duguna. Baina brokolia, errefau-aza, aza-kizkurtua, azalorea, … aza motak dira ere.

JATORRIA: Europako hegoaldeko eta mendebaldeko kostaldeetakoa den landarea da. Greziarrek eta erromatarrek landatzen zutela badakigu (lorategietako landare gisa), baina lehenago ere landatzen zela pentsatu behar dugu.

LABORANTZA: Martxoan edo apirilean ereiten da eta neguan batu. Haziak lisoak eta marroi kolorekoak dira. Biurteko landarea da. Hosto luzeen erroseta sendoa eratzen du lehen urtean, hosto haragitsuak eta lodiagoak sortzen ditu, batez ere, bere jatorrizko ingurune zailera moldatu behar izan duelako ura eta elikagaiak hostoetan metatuz. Bigarren urtean 2m altu den buruxka loredun bat eratzen du, lore hori txiki ugari sortuz.

GAIXOTASUNAK  ETA   PLAGAK: Euli izurritea izaten du eta larbak.

PROPIETATEAK: C bitamina, azido fosforikoa eta olioak eta sufre organikoa ditu. Orri berdeak dituzten landareek minbizia izateko arriskua eta bihotzeko gaixotasunak gutxitzen dituzte. Errepoloa bizitza luzatzen du eta estresa gutxitzen du. Katarroen kontrarako eragina du eta orbaintzaile ona da. Hipotiroidismo edo bozio-arazoak izateko joera dutenek ez lituzkete azaren familiako janariak gordinik jan behar.

No hay comentarios: